#karabük #karabükhaberleri #sondakikakarabük #safranbolu #safranboluhaberleri #sondakikasafranbolu #bartın #bartınhaberleri #sondakikabartın #zonguldak #zonguldakhaberleri #sondakikazonguldak #karabukdogruhaber #karabükhaber #doğruhaber #dogruhaber
Yaklaşık 3 yıldır İstanbul’da mantarlarla ilgili hem teorik hem de doğada uygulamalı eğitimlere katılıyorum, zaman buldukça ailemle İstanbul’da ve Tekirdağ’da bulunan ormanlara keşfe gidiyorum. Hocalarımızdan aldığım eğitimler ve okuduğum kitaplar bu alana ilgimi daha da artırdı, bu sayede yenilen yenilmeyen, leziz değerli, bunun yanında zehirli ve öldürücü mantarları da öğrenme imkanı buldum.
Hep merak ederdim Bartın ormanlarındaki mantar çeşitliliğini, temmuz ayında bayram iznine geldiğimde arkadaşlarımla beraber 2-3 kez doğa yürüyüşüyle beraber mantar keşfi de yaptık, gördüklerim ve bulduklarım beni çok mutlu etti. Dünyada çok nadir görülen leziz ve değerli bazı mantar türleri birkaç saatlik orman yürüyüşümde karşıma çıktılar, bunları hem fotoğrafladım, hem de arkadaşlarıma öğretmeye çalıştım, bulduğum bazı değerli mantar türleri şöyle;
- Amenita caesarea: (padişah mantarı, gelincik mantarı, yumurta mantarı, göbek mantarı)
Bu mantar ekonomik değeri yüksek ve dünyanın en leziz, en çok aranan mantarları arasında yer alır. Çiğ olarak tüketilebilen nadir türlerden biridir. Tarihte imparatorlara layık bulunan bu mantar ülkemizin pek çok yerinde ve Bartın ormanlarında da yetişmesine karşın yeterince tanınmamakta ve ihracat potansiyeli yeterince değerlendirilmemektedir. Kokusu belirgin olmayan bu mantarın tadı hoştur ve taze fındığı anımsatır.
- Boletus edulis: (bolet, ayı mantarı, porçini)
Bolet mantarı da leziz ve çok aranan bir mantardır, Avrupa pazarında yüksek ekonomik değeri vardır. Kurutularak saklanabilir, çiğ tüketilebilen bir türdür. Yaz ve sonbahar aylarında, karışık düz yapraklılar altında, orman içi açıklıklarda, dağlık bölgelerde ve iğne yapraklı ağaçların altında gelişim gösterir.
- Boletus aereus: (Ayı mantarı, bolet, porçini, çörek mantarı, taş mantarı, bronz çörek mantarı, kara kafa çörek mantarı)
Bronz çörek mantarı da leziz ve çok aranan bir mantar türüdür, diğer bolet türlerine göre daha dayanıklıdır, daha kıvamlı yapıdadır. Kokusu hoş ve ince taze bir fındık tadı kokusuna sahiptir. Yaz ve sonbahar aylarında, düz yapraklılar altında, orman altı açıklıklarda, özellikle meşe ormanlarında yetişir.
- Russula virescens (küflü mantar)
Küflü mantar da ticari değerli olmakla beraber en lezzetli Russula türüdür. Çiğ yenilebilen nadir mantar türlerinden biridir. Avrupa’da her geçen yıl daha az rastlanan bu leziz mantar ülkemizde bol bulunur ama halk arasında pek tanınmaz.
- Mantarlarla ilgili halkımız arasında yanlış bilinen bazı bilgiler var.
Örneğin; Hayvanların, kurtların yediği mantarın zehirsiz olduğu, renk değiştiren her mantarın zehirli olduğu gibi. Bu konuda Belediyelerimiz, muhtarlarımız, Tarım ve Orman Müdürlüğümüze bazı görevler düşüyor, mantar Zamanı bu alanda uzman kişilerle beraber Mantar turu düzenlenebilir, farklı eğitimler verilerek halkımızın bu alana olan ilgisi artırılıp, mantar zehirlenmelerinin de önüne geçilebilir.
Not: Bu yazıda ele aldığım mantarları hiç bilmeyenler bu mantarları bulsalar dahi bir uzmana danışmadan tüketmesinler, her mantarın benzeri olduğu için yüzde yüz emin değilseniz sakın yemeyin.
Mahmut AKDOĞAN
Mikofan (Mantar araştırmacısı), Doğa gezgini, Bartın Hasankadı ve Çevre Köyleri Derneği Başkanı